SAKLAMA SÖZLEŞMESİ
Saklama sözleşmesi, saklayanın, saklatanın kendisine bıraktığı bir taşınırı güvenli bir yerde koruma altına almayı üstlendiği sözleşmedir. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere sözleşmenin bir tarafı saklayan olup, saklatan tarafından kendisine teslim edilen taşınır malı güvenli bir yerde saklamayı üstlenmektedir. Saklama sözleşmesinin konusunu sadece taşınır mallar oluşturur. Saklama sözleşmesinin konusu saklamak, korumak olduğu için mülkiyet saklayana geçmemekte ve saklatan korunmak için teslim ettiği taşınır malını her zaman geri istemek hakkına sahip bulunmaktadır. Saklama sözleşmesi, kural olarak belli bir şekle bağlı değildir. Taraflar yaptığı sözleşme ile saklama işi için belli bir ücret kararlaştırabilirler. Ücret ödenmeden de saklama işi yapılabilir.
Saklama sözleşmesi ile saklama ve koruma görevi üstlenilmektedir. Saklama sözleşmesi taraflara karşılıklı borç yükleyen rızai bir sözleşmedir. Sözleşme, tarafların anlaşmasıyla, saklanması istenen taşınır malın tesliminden önce kurulmuş olur.
Saklayanın Kullanma Hakkı
Saklayan, saklanmak ve muhafaza edilmek üzere kendisine teslim edilen taşınır malı saklatanın açık izni olmadıkça kullanamaz. Taşınır malların teslimi ile mülkiyet teslim alana geçer. Ancak burada teslimin amacı kendisine telim edilen malı saklanmak, korunmak olduğu için mülkiyet saklayana geçmez. Saklayan, taşınır malı kendi malı gibi korumak zorundadır. Saklayan korunmak için kendisine telsin edilen malı kullanırsa, saklatana uygun bir kullanım bedeli ödemekle yükümlü olduğu gibi, mala verdiği zarardan da sorumlu olur.
Geri Verme Borcu
Saklama sözleşmesinde, bir süre tayin edilmiş olsa bile saklayan, saklatanın istemi üzerine, saklananı bütün çoğalmalarıyla birlikte geri vermekle yükümlüdür. Ancak saklatan, saklayanın belirlenen süreyi dikkate alarak yaptığı masrafları ödemekle yükümlü olur.
Saklayan, belirlenmiş olan sürenin sona ermesinden önce saklananı geri veremez. Ancak saklayan, öngörülemeyen durumlar dolayısıyla sözleşmenin devamı saklanan için tehlikeli veya kendisi için zararlı sonuçlar doğuracak olursa, belirlenen sürenin sona ermesini beklemeden de geri verebilir. Taraflar arasında sözleşmede saklama işi için bir süre belirlenmemişse saklayan saklanan şeyi her zaman geri verebilir. Birden çok kişi bir şeyi saklanmak üzere teslim etmişse, sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça veya hepsinin rızası olmadıkça, saklayan saklananı onlardan birine geri vermekle sorumluluktan kurtulamaz.
Saklamanın İçeriği
Borçlar kanununa göre: Saklama sözleşmesi, saklayanın, saklatanın kendisine bıraktığı bir taşınırı güvenli bir yerde koruma altına almayı üstlendiği sözleşmedir. Sözleşmede saklamanın ne şekilde yapılacağı kararlaştırılmışsa saklayan sözleşmeye uygun davranmak zorundadır. Saklamanın ne şekilde yapılacağı sözleşmede yazılı değilse o takdirde saklanan malın durumuna göre saklama işlemi yapılır.
Kendisine saklanmak üzere hububat teslim edilen kimse teslim aldığı hububatı rutubetten uzak mutlaka güvenli bir depoda saklayacaktır. Kendisine kıymetli evrak, hisse senedi veya kıymetli maden teslim edilen kimse ise saklanmak üzere teslim aldığı şeyleri güvenli çelik kasalarda saklamak zorundadır. Otoparka araba teslim edilen otopark işletmecisi, arabanın güvenliğini sağlamak zorundadır. Bu nedenle saklama işini meslek edinen kimsenin gerekli teknik ve bilgi ile donanımlı olmasının yanında saklama işini yapacağı kusursuz ve güvenli tesisi de kurması gerekir.
Saklayanın Sorumluluğu
Saklayan, saklanmak üzere kendisine teslim edilen şeyi kendi malı gibi saklamak ve korumak zorundadır. Saklanan şey geri istendiği zaman da o şeyi tam ve eksiksiz geri vermek zorundadır. Saklayan saklanmak üzere kendisine teslim edilen şeylerin kaybından, hasara uğramasından sorumlu olur. Saklayan birden fazla ise saklayanlar müteselsilen sorumlu olurlar. Üçüncü bir kişi, saklanan üzerinde ayni hak iddiasında bulunsa bile, saklanan şeyler haczedilmedikçe veya saklayana karşı istihkak davası açılmadıkça saklayan, onu saklatana geri vermekle yükümlüdür. Saklanmak üzere teslim edilen mala haciz konulması veya istihkak davası açılması hâlinde saklayan, durumu hemen saklatana bildirmek zorundadır.
Saklama sözleşmesinin esas konusu saklayan tarafından korumanın saklamanın üstlenilmesidir. Burada ki koruma zilyetlikten daha fazlasını ifade eder. Saklama sözleşmesi ile taşınır bir malın emin bir yerde güvenli bir şekilde korunması ve saklatan tarafından istendiğinde eksiksiz ve hasarsız geri verilmesi amaçlanmaktadır.
Kira sözleşmesiyle kiracı kiralanan şeyi kullanmak ve korumak zorundadır. Saklama sözleşmesi ile saklanan korunmakta ama kullanma hakkı vermemektedir. Ödünç sözleşmesi, eser sözleşmesi, taşıma sözleşmesi satım ve rehin sözleşmesinde de şeyin koruması amaçlanmakta ise de saklama sözleşmesinin kuruluş amacı sadece teslim alınan malı korumak saklamak ve istendiğinde eksiksiz geri vermek olduğu için diğer sözleşmelerden ayrılmaktadır.
