SOSYAL MEDYA (Facebook, Instagram ) MESAJLARI DELİL OLARAK GÖSTERİLEBİLİR Mİ ?
Sosyal Medya Hangi Platformları Kapsar?
Günümüzde çoğu insan iletişim aracı olarak sosyal medyayı tercih ediyor. Çağımızın ilerleyen teknolojisiyle birlikte sosyal medya ağları artık pek çok fonksiyona sahip. Bu noktada yargısal süreçlerde de sosyal medya ağlarında yazıştığımız, paylaştığımız şeylerin de delil olarak kullanılıp kullanılamayacağı sorusu da gündeme gelmekte. Eğlence ve bilgilenme amaçlı kullanılan pek çok sosyal medya platformu vardır. Bunlar arasında ayrım yapılmaksızın sosyal medya mecrası olarak nitelendirmek mümkündür. Facebook, Twitter, Whatsapp ve Instagram gibi platformlar diğer sosyal medya araçlarından en sık kullanılanlardır.
Bu platformlarda yapılan yazışmalar, gönderiler veya paylaşılanlar delil niteliği taşıyıp taşımadığı merak edilmektedir. Zira mahkemelerde bu platformlarda yapılan yazışmalar taraflar arasında iddiaları ispatlamak amacıyla ileri sürülmeye başlandığını görmekteyiz. Dolayısıyla delil oluşturup oluşturmadığını öğrenmek gerekir.
Sosyal Medya Üzerinden Yapılan Yazışmalar Delil Sayılır Mı?
Peki, sosyal medya mesajları delil olur mu? Öncelikle delilin kural olarak hukuka uygun şekilde elde edilmiş olması gerekir. Eğer hukuka uygun olarak elde edilmemiş ise o delili mahkemede ileri sürülemez. Bu durum Hukuk Muhakemeleri Kanunumuzda yasal olarak güvence altına alınmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu ' nun 189. maddesine göre “Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz.” şeklinde düzenlenerek delillerin hukuki olarak elde edilmiş olması aranır.
Delillerin hukuka uygun yollardan elde edilmiş olması halinde bu delillerin sosyal medya üzerinden edinilmiş olması nedeniyle bunları tek başına hukuka aykırı kılmayacaktır. Örneğin sosyal medya ağlarından olan Facebook isimli uygulamada herkese açık profilden yapılmış olan paylaşımın taraflar arasındaki iddiayı ispatlıyor olması nedeniyle dava dosyasına sunulmuş olması durumunda bu delilin hukuka aykırılığından bahsedemeyiz.
Delillerin hukuka aykırı şekilde elde edilmemiş olmasına hallerine örnek olarak; kişinin özel hayatını ihlal etmemesi, tuzağa düşürülmemesi, yanıltıcı veya yönlendirici davranılmaması, evi veya arabası gibi özel yerlere dinleme veya görüntüleme cihazı konulmaması gibi durumlar gösterilebilir. Hukuka uygun şekilde elde edilen delilin sadece sosyal medya üzerinden elde ediliyor olması delil niteliği taşıyamayacağı anlamına gelmez. Elbette hukuka uygun elde edilen deliller özellikle boşanma davası , iş davaları gibi yargılamalarda delil olarak ileri sürülebilir. Ayrıca hakaret ve tehdit iddiaları için de bu iddiaların ispatı açısından sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımlar önem taşır. Eğer o paylaşımın gerçekten o kişi tarafından yapıldığı ispat edilebilirse yapılan paylaşım veya gönderi mahkemede delil olarak gösterilebilir. Delilin whatsapp , facebook, twitter veya instagram gibi sosyal medya üzerinden herkesin görebileceği ve erişiminde gizlilik ihlalini oluşturmayacak şekilde kolay olması sonucunda elde edilmesiyle mahkemede ispat aracı olarak kullanılması mümkündür.
Delilin Hukuki Olarak Elde Edilmemiş Olmasının Yaptırımı Var Mı?
Yukarıda bahsettiğimiz gibi bir delilin ileri sürülebilmesi için sosyal medya üzerinden elde etmiş olup olmamasına bakılmaz. Delilin hukuka uygun şekilde elde edilip edilmediğine bakılır. Hukuka aykırı şekilde elde edilen delillerin ilk yaptırımı olarak mahkeme tarafından o delilin yargılama sırasında değerlendirilmeye alınmaması karşımıza çıkar. Hangi yargılama olursa olsun hukuka aykırı şekilde elde edilen delil mahkemede hükme esas alınmaz.
Diğer bir yaptırım ise sosyal medya üzerinden yapılan yazışmaları veya paylaşımları delil olarak ileri sürmek isteyen kişinin bu delilleri hukuka aykırı şekilde elde etmiş olması durumunda ceza alması vardır. Ceza yaptırımı olarak eğer delil kişinin özel hayatına müdahale ederek kazanılmış ise kişiye karşı özel hayatın ihlal edilmesi suçunu işlemiş olmasından dolayı ceza alır.
Ayrıca kişinin bilgisi veya izni olmadan hesaplarına girmek durumu var ise bilişim suçları kapsamında yetkisiz erişim, kişisel hesaba ve verilere müdahale, sistemi engelleme, bozma veya yok etme ya da değiştirme, kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde elde edilmesi gibi suçlardan da ceza alınabilir.
Ekran Görüntüleri Delil Niteliği Taşır Mı?
Özellikle sosyal medya ağları üzerinden yapılan paylaşımların mahkeme dosyasına delil olarak sunulabilmesi için tercih edilen yöntem ekran görüntüsü (screenshot) alınması yöntemi tercih edilmektedir. Ekran görüntülerinin ise üzerinde kolaylıkla değişiklik yapılabilir nitelikte veriler olduğu açıktır. Bu durumda Yüksek Mahkeme kararları ekran görüntülerinin tek başına delil kabul edilemeyeceğini, bunların eş zamanlı olarak başkaca delillerle de desteklenmesi gerektiğini belirtmektedir.