YURT DIŞINDAN YAPILAN ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURULARINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

Yabancıların ülkemizde bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin alması gerekir. Çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca (“Bakanlık”) resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren izin belgesidir. Çalışma izni başvuruları Bakanlıkça uluslararası işgücü politikasına göre ve 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu, Uluslararası İşgücü Kanununun Uygulama Yönetmeliği, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, Turkuaz Kart Yönetmeliği, Serbest Bölgelerde Çalışacak Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik, Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliği mevzuatı kapsamında değerlendirilir.  Çalışma izni başvurusu, yapıldığı yer bakımından temel olarak yurt içi ve yurt dışı başvurusu olarak iki şekilde yapılabilir.  Yurtiçinden yapılan başvurularda, Türkiye’de İçişleri Bakanlığı’ndan alınmış en az altı (6) ay süreli ikamet tezkeresi sahibi olan yabancıların işverenlerince doğrudan Bakanlığa çalışma izni başvurusu yapılabilmektedir. Yurt dışından yapılacak başvurular ise yabancının ülkemizde geçerli ikamet tezkeresi olmadığı ve ülkemiz dışında bulunduğu durumlarda söz konusu olur. 

Yurt Dışı Başvuru Süreci

Yabancının ikamet tezkeresi olmadığı durumda, uyruğunda bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunması ve oradan kendisine verilecek olan 16 (onaltı) haneli referans numarasını Türkiye’deki işverenine bildirmesi gerekmektedir. İşvereninin de işbu referans numarasını kullanarak Bakanlığa online çalışma izni başvurusu yapması gerekmektedir. 

Taraflarca imzalanmış iş sözleşmesi ve gerekli diğer belgelerin Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine sunulmasının ardından ilgili dış temsilcilikler (başvuruda bulunulan ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsoloslukları) başvuru evrakını Bakanlığa iletir. Referans numarasının ilgili dış temsilcilik tarafından başvurucuya bildirilmesi üzerine 10 (on) gün içerisinde Bakanlık nezdinde online çalışma izni başvurusu işverence tamamlanmalıdır. Söz konusu başvuru işveren ya da yetkilendirdiği e-bildirge kullanıcısı tarafından yapılabilmektedir. İşveren online başvuruyu tamamlamak için Bakanlık online çalışma izni sisteminde (https://ecalismaizni.csgb.gov.tr/)  “Yurt Dışı Başvuru” sekmesinden referans numarasını girerek ilgili adımları takip ettikten sonra talep edilen bilgi ve belgeleri online ortamda sisteme yüklemelidir. Başvurunun değerlendirilmesi süreci “Başvuru Takip Menüsü” üzerinden takip edilebilecektir.

Başvuru Bakanlık tarafından olumlu değerlendirilirse çalışma izni harcı ve değerli kağıt bedeli, yine Bakanlık tarafından gönderilecek e-maile istinaden işverence yatırılacaktır. Çalışma izni için yabancının başvurduğu Türkiye Cumhuriyeti Temsilciliğine vize ücreti ödenerek çalışma vizesi alınır. Eğer ki işbu ücretin, harçların ve değerli kağıt bedelinin ödemesi tamamlanmadan yabancı yurda giriş yaparsa çalışma izni geçerlilik kazanmayacaktır. Harçların ve değerli kağıt bedelinin ödenmesi sonrasında yabancı adına düzenlenecek çalışma izni kartı PTT kargo ile başvuru formunda belirtilen işyeri adresine kargolanır. Yabancının yurda giriş tarihinden itibaren 30 gün içinde işveren, bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunarak sigortalı işe giriş bildirisi vermek zorundadır. Bu noktada sigorta primlerinde esas alınacak tutar yabancıların çalışma izni başvurusunda beyan edilen ücretten daha düşük olamayacaktır. Son olarak yabancının yurda girişinden itibaren 20 gün içinde en yakın nüfus müdürlüğüne başvurarak adres kaydını da yaptırması gerekmektedir.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler 

Yabancı İşçi İçin Gerekli Belgeler:

Yabancı tarafından Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine yapılan çalışma vizesi başvurusu esnasında her dış temsilcilik kendi içerinde farklı belgeler talep edebilmekle birlikte temelde her başvuruda talep edilen belgeler aşağıdaki gibidir:

• İş Sözleşmesi
• Kimlik ve pasaport (aslı ve fotokopisi)
• İkametgah belgesi 
• Son 3 aylık banka hesap dökümü
• Seyahat Sigortası
• Biyometrik fotoğraf 
• Adli sicil belgesi 
• Eğitim bilgilerine ilişkin belgeler (diploma, transcript)
• Çalışacağı kurum tarafından düzenlenmiş davetiye mektubu 
• Çalışacağı kurum faaliyet belgesi ve temsil ve ilzama yetkili kişileri gösterir ticaret sicil gazetesi örneği
• Çalışma vizesi harcı dekontu

İşveren İçin Başvuruda Gerekli Belgeler:

Yabancı tarafından iletilen referans numarası vasıtasıyla işveren ve/veya işverence yetkilendirilen e-bildirge kullanıcısı tarafından Bakanlık nezdinde yapılan online çalışma izni başvurusunda aşağıdaki belgeler talep edilir:

• Vergi Levhası
• Ticaret Sicil Gazetesi (şirket sermayesinin en az 100.000.-TL olması veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir).
• İşyeri Bilançosu (Gelir İdaresi Daire Başkanlığından alınmış veya Yeminli Mali Müşavir onaylı)
• İşyeri Faaliyet Belgesi (son 6 aya ilişkin)
• Ön İzin Belgesi (Yabancı eğer sağlık meslek mensubu ise Sağlık Bakanlığından; eğitim meslek mensubu ise Milli Eğitim Bakanlığından alınacaktır).
• Yabancının Türk Noter onaylı Pasaport ve Diploma Çevirisi
• Akdedilen iş sözleşmesi 
• Yabancının Biyometrik Fotoğrafı ve Kişisel Bilgi Formu

Sonuç

Türkiye Cumhuriyeti’nde geçerli ikamet tezkeresi olmayan ve ülkemiz dışında bulunan yabancılar, uyruğu bulunduğu ülkelerde yer alan Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine (başvuruda bulunulan ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsoloslukları) çalışma vizesi başvurusu yaparak “referans numarası” alabilecektir. İşbu referans numarası, İşverence yapılacak çalışma izni başvurusunun ön şartıdır. Gerekli bilgi ve belgelerin de Bakanlık nezdindeki online çalışma izni platformuna işveren ve/veya işverenin yetkilendirdiği e-bildirge kullanıcısı tarafından yüklenmesi durumunda çalışma izni başvurusu tamamlanmış olur. Başvurunun olumlu değerlendirilmesi sonucunda gerekli harç ve değerli kağıt bedelleri ödendikten sonra yabancının çalışma izni vizesi onaylanır ve ülkeye giriş yaparak çalışabilir.