Kaçakçılık Suçu

Kaçakçılık suçu, ülke içerisine izinsiz giren eşyaların, dış ticaretin gerilemesine ve devlet açısından önemli bir gelir kaynağı olan gümrük vergilerinin alınamamasına neden olmasından dolayı kaçakçılıkla mücadele açısından 5607 sayılı kanunda suç olarak düzenlenmiştir. Kaçakçılık suçu , ithalatı veya ihracı yasak bir eşyanın ülkeye sokulması veyahut ithalatı, ihracı mümkün olanlarında zorunlu gümrük vergilerinin ödenmemesi için gümrükten kaçırılarak, ülke içine yasa dışı yollardan sokulması ya da çıkarılması şekillerinde ortaya çıkabilir. Ancak yine de kaçakçılık suçunu bunlarla da kapsamlı tutamayız. Örneğin, eşya izin dahilinde sokulsa bile amaç dışı kullanılabilir veya ihraç edilmeyen eşya ihraç edilmiş gibi gösterilebilir. Görüldüğü üzere kaçakçılık suçu tek bir şekilde tanımlanamamaktadır. Kaçakçılık suçu “ekonomik suçlar” olarak sayılmaktadır. Çünkü, hem devletin ekonomik giderlerinde kayıplar yaşanması hem de suça konu olan eşyaların ekonomik bir değeri olmasından kaynaklıdır.

Kaçakçılık suçuna konu olan fiiller Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinde düzenlenmiştir. Ancak Kaçakçılık Mücadele Kanununun uygulama açısından aşağıdaki suçlar girmemektedir. Çünkü sayılacak olan kaçakçılık suçları ayrı kanunlarda ele alınarak zaten yaptırıma bağlanmıştır.

● Kültür varlıklarının ticareti ve kaçakçılığı suçu, ( tarihi eser kaçakçılığı ) 

● Silah kaçakçılığı suçu ,

● Kaçak alkol ve tütün üretme suçu,

● Uyuşturucu ve uyarıcı madde kaçakçılığı suçu.

Kaçakçılık Suçu ve Cezası (Gümrük Kaçakçılığı)

Kaçakçılık suçu  işlenmek için gümrük işlemlerine tabi tutulmayan eşyadan kaynaklı oluşan kamu zararından dolayı bu suça “gümrük kaçakçılığı suçu” da denilmektedir. Gümrük kaçakçılığı Gümrük kaçakçılığı suçunun; ithalat ve ihracat kaçakçılığı olarak iki şekilde işlenebilir.

İthalat Kaçakçılığı

● Gümrük İşlemlerine Tabi Tutulmamak Suretiyle Ülkeye Eşya Sokma (5607 sayılı kanun md. 3/1)

Eşyanın, yurtdışından ülkeye sokulurken gümrük işlemlerinden geçirilmemesi  ithalat kaçakçılığı suçunu oluşturur. Gümrük işlemlerine tabi tutulmayan eşya için iki suç tipi öngörülmüş ve buna göre ceza belirlenmiştir:

1. Gümrük işlemlerine tabi tutulmayan bir eşyanın, gümrük kapılarından ülke içine sokulması. Cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10.000 güne kadar adli para cezasıdır.
2. Eşyanın, gümrük kapıları dışından ülkeye sokulmasıdır. Bu halde verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.

İthalat kaçakçılığı suçu oluşması için, eşyanın ithali yasak olmayan eşya türlerinden veyahut ithalat vergilerinden muaf olmaması gerekir. Çünkü ithali yasak olan eşyanın ülke içine sokulması bu maddenin devamındaki fıkrada (md. 3/7) ayrıca düzenlenmiştir.

• Eşyayı, Aldatıcı İşlemlerle İthal Etme Suçu (md. 3/2)

Gümrük işlemlerinden geçen eşya için vergiyi eksik veyahut hiç ödememek için aldatıcı işlemlerde, davranışlarda bulunulmasıdır. Özel veya resmi evrakta sahtecilik yapılarak aldatıcı işlemlerde bulunulması uygulamada en çok karşılaşılan haldir. Cezası ise, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezasıdır.

• Transit Rejimi Çerçevesinde Taşınan Eşyanın Gümrük Bölgesinde Bırakılması (md 3/ 3)

Transit rejimi, ticaret politikası önlemlerine ve ithalat vergilerine tabi tutulmayan yani serbest dolaşıma girmemiş veya ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış; Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınırken gümrük gözetimi altında taşınmasıdır. Transit rejimi çerçevesinde taşınan yani serbest dolaşımda olmayan bir eşyanın gümrük bölgesi içinde bırakılması bu suçu oluşturur. Cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.

• Bir Amaç Doğrultusunda Getirilen Eşyanın Yurtdışına Çıkarılmış Gibi Yapılması (md. 3/ 4)

Belirli bir amaç için kullanmak üzere veyahut işlenmek üzere; geçici ithalat ve dahilde işleme için ülkeye getirilen bir eşya söz konusudur. Bu eşyanın hile ile yani evrakta sahtecilik yapılarak, yurt dışına çıkarılmış gibi işlem yapılması bu suçun konusunu oluşturur. Cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.

• İthalat Kaçaklığı Yapılmış Eşyayı, Bilerek Yurtiçinde Satma, Satışa sunma, Satın Alma, Taşıma, Saklama Suçu (md. 3/ 5)

Kaçakçılık suçu tamamlandıktan sonra, bu suçtan bağımsız olarak yurtiçinde satma, satın alma, satışa arz etme veyahut taşıma, saklama olarak suçun işlenmesidir. Suç konusu eşya, gümrük rejimine bağlı tutulmayan, evrakta sahtecilik yapılarak ithal edilmiş eşya, transit rejim çerçevesinde ithal edilen veyahut geçici ithalat için getirilen; yani yukarda sayılan fıkralardaki suç tipleri çerçevesindeki eşyaların, başkaları tarafından kaçakçılık suçu tamamlandıktan sonra bir başkasının bu eşyaları ticari amaç için kullanması bu suçu oluşturur. Cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.

• İthalat Amacına Aykırı Olarak Eşyayı kullanma, Satışa Sunma, Satma, Kabul Etme, Devretme Suçu ( md. 3/ 6)

Özel kanunlar gereği vergiden kısmen veya tamamen muaf tutularak ithal edilen eşyanın, belirlenen amaç dışında kullanılmasıyla suç meydana gelir. Bu şekilde bir eşya türünü amacı dışında kullanıma tahsis eden, satışa arz eden, satan, devreden, ya da eşyanın bu suçu oluşturduğunu bilerek satın alan, kabul eden kişiler cezalandırılır. Cezası, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.

• İthalatı Yasak Olan Eşyanın İthal Edilmesi, Suç Konusu Olduğunu Bilerek Satılması, Taşınması veyahut Satın Alınması, Saklanması Suçu (md. 3/7)

Yasalar ile ülkeye sokulması yasaklanmış eşyaların ülkeye sokulması dahilinde bu suç oluşmuş olur. Ancak eşyanın ithal edilmesinin yasaklanması kanun tarafından yapılmış olmalıdır. Buna rağmen ülkeye sokulması, suç konusu eşyanın yasak olarak ithal edildiğini bilerek satın alan, satan, satışa arz eden, taşıyan, saklayan kişi cezalandırılır. Bu suçun cezası, yapılan fiil daha ağır bir cezayı gerektiren bir suç olmadığı sürece 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezasıdır.

İhracat Kaçakçılığı Suçu

• İhracatı Kanunla Yasaklanmış Eşyayı İhraç Etme (md. 3/8)

Kanun ile ihracatı yasaklanmış olan eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkartılmasıyla suç işlenmiş olur. Yapılan suç konusu fiil daha ağır cezayı gerektiren başka suç oluşmuyorsa 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür.

• Hayali İhracat Suçu (md. 3/9)

Eşyanın ihracat işlemlerinin, devletin ticaret politikası önlemlerine uygun ve ihracat vergilerinin eksiksiz ödenmesi ve usulüne uygun çıkışının yapılması gerekir. Eşyanın ihracat işlemleri, uygunluğunun denetlenmesini gümrük idaresi yapmaktadır. İhracat işlemlerinin hayali gerçekleşmesi suçu, eşyanın usulüne uygun ihracat işlemleri yapılmadığı halde teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanmak için yapılmış gibi gösterilmesi veyahut İhracat işlemleri gerçekleştirilen eşyanın cinsi, miktarı, fiyatının farklı gösterilmesi halinde suç gerçeklemiş olur.

• Alkol, Tütün, Sigara Kaçakçılığı Suçu (md. 3/10)

Gümrük işlemlerine tabi tutulmayarak kaçak olarak sigara, sigara kağıdı, tütün veya mamulleri, etil alkol, metanol, alkollü içkilerin ülkeye sokulması veyahut yurtdışına çıkarılması bu suçun konusunu oluşturur.

• Akaryakıt ve Petrol Kaçakçılığı (md. 3/11)

Ulusal marker uygulamasına tabi olan, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirlenen seviyenin altında ulusal marker içeren veya içermeyen akaryakıtın ticari amaç güdülerek üretilmesi, bulundurulması veyahut nakledilmesi, satışa arz edilmesi veyahut suça konu olduğunu bilerek satın alınması halinde kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Akaryakıtın bu suça tabi olarak kaçak şekilde yurda sokulması halinde ceza 3/10’a göre belirlenir.

Kaçakçılık Suçunda Adli para Cezası, Erteleme Ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Etkin Pişmanlık

Hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi 1 yıl veya altında kalmış suçlarda mümkündür. Kaçakçılık suçlarında verilen ceza miktarı ve koşulların varlığı halinde hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir. 2 yıl veya altında kalan suçlar için hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir. Yine belirli şartların varlığı halinde kaçakçılık suçlarında bu kararın verilmesi mümkündür. Kaçakçılık suçlarında verilen hapis cezasının ertelenmesi mümkündür. Etkin pişmanlık, işlenen suç dolayısıyla kişinin pişman olması ve zararı tazmin etmesiyle birlikte ceza indiriminin uygulanması söz konusudur. Kaçakçılık suçunda, kanunda sayılan belirli koşulların varlığının yerine getirilmesiyle birlikte etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilir. ( 5607 sayılı kanun md. 5) Görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.