Tüketici Hakem Heyeti İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
- Tüketici Hakem Heyeti nedir?
Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla kurulan karar mercileridir.
- Hakem Heyetleri ve Tüketici Mahkemeleri Nerededir?
Hakem Heyetleri illerde Ticaret İl Müdürlüğü, ilçelerde ise Kaymakamlıklar tarafından belirlenen binalardadır.
Tüketici Mahkemeleri ise illerde Adliye binalarında bulunmaktadır.
- Tüketici Hakem Heyetine kimler başvurabilir?
Şikayetin konusu tüketici işlemini kapsayan ve parasal sınırları ( İl ve İlçe ) dahilinde olan tüm tüketiciler ve şikayet edileni tüketici olan satıcı veya sağlayıcılar.
- Uyuşmazlık miktarı (Başvurunun parasal değeri) ile ilgili nereye ve nasıl başvurabilirim? Başvuru Ücretli midir?
Başvurudan herhangi bir ücret alınmamaktadır.
2024 yılı için Uyuşmazlığınızın değeri;
- İlçe Tüketici Hakem Heyetine,
- Büyükşehir statüsünde olan illerde İl Tüketici Hakem Heyetine
- Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerdeki tüketicilerin başvuruları için İl Tüketici Hakem Heyetine
- Büyükşehir statüsünde olmayan illerde İl Tüketici Hakem Heyetine başvurabilirsiniz.
- Tüketici Mahkemelerine başvurmalısınız.
Başvuru, tarafların kimlik bilgilerini, adreslerini varsa unvanlarını, iletişim bilgilerini,
uyuşmazlık konusunu ve başvuru sahibinin seçimlik haklarından hangisini tercih ettiğini içeren dilekçenin, mal veya hizmetin satın alındığı yada başvuru sahibinin ikametgahının bulunduğu yer hakem heyetine bizzat verilmesi suretiyle yapılır.
- Tüketici Hakem Heyetine sözlü başvuruda bulunabilir miyim?
Hakem Heyetine sözlü başvuru kabul edilmemektedir.
- Dilekçe doldurmaksızın başvuruda bulunabilir miyim?
Tüketici Hakem Heyetine başvuruda bulunulabilmesi için dilekçe doldurulması zorunludur. Dilekçenin tam ve eksiksiz olarak doldurulması, son sayfasının da başvuru sahibi ya da yetkili temsilcisi tarafından imzalanması gerekmektedir.
- Dilekçeyi doldururken nelere dikkat edilmelidir?
“İl / İlçe Hakem Heyeti Başkanlığına “ Başlık altında;
- T.C. Kimlik numarası
- Adres
- Talebin türü ( bedel iadesi, değişim, hizmetin yeniden görülmesi vb. )
- Şikayet edilen yerin unvanı
- Fatura, fiş, sözleşme gibi vb. şikayete konu belgeler
- Tüketici Hakem Heyetine Başvuruda Dilekçenin Dışında Başka Bir Belge Gereklimi?
Başvuruda dilekçeyle birlikte Ayıplı Mal veya Hizmette fatura, servis fişi, sözleşme, vb., Banka Dosya Masraflarında bankadan alınan dekont, hesap dökümü, vb. belgelerle başvurulması gerekmektedir.
- Bankadan Kullandığım Kredilerden Kesilen Masrafların Dekontlarını Bulamıyorum Ne Yapmam Gerekiyor?
Kredi çektiğiniz bankanın genel müdürlüğünden veya herhangi bir şubesinden dekontlarınızı yada hesap hareket dökümlerinizi talep edebilirsiniz. Bankalar kanunen bu evrakları size vermek zorundadır.
- Başvurumu hangi yollarla Hakem Heyetine iletebilirim?
- Şahsen gelerek
- Posta yoluyla
- E-Devlet şifresi ile TÜBİS’ten ( çıktıları imzalamak suretiyle getirilerek )
- Ayrıca TÜBİS’ten mobil imza, elektronik imza ile imzalanarak.
- Tüketici Hakem Heyetine Şikayet Dilekçemi Verdikten sonra İlgili Firma İle Uzlaştık Ne Yapmam Gerekiyor?
Tüketici Hakem Heyetine başvurduktan sonra ilgili firma ile uzlaştıysanız bir dilekçe ile şikayet başvurunuzu yaptığınız Hakem Heyetine başvurmanız gerekmektedir. ( Aksi taktirde karar lehinize sonuçlanırsa karşı tarafa tebligat ücreti ödenmesi kararı çıkar.)
- Tüketici Hakem Heyetine başvurduktan sonra süreç nasıl ilerleyecek?
İl Tüketici Hakem Heyetine yapılmış olan başvuru, karşı tarafa bildirilir ve 30 gün içinde savunmasını göndermesi istenir. Gelen sonuç, Raportörler tarafından bir dosya şeklinde düzenlenip heyet gündemine alınır. Hakem Heyeti her 15 günde bir (ayda iki defa) toplanarak gündeminde hazır olan tüketici başvurularını görüşür ve karara bağlar. Tüketici Hakem Heyetinden çıkan karar her iki tarafa tebliğ edilir. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Tüketici Mahkemesine itiraz yolu açıktır.
- Başvurular nasıl ve ne kadar sürede sonuçlanır?
Tüketici hakem heyetine yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre en geç altı ay içinde görüşülür ve karara bağlanır. Yapılan başvurunun niteliği, başvuru konusu, mal veya hizmetin özelliği gibi hususlar dikkate alınarak, karar süresi en fazla altı ay daha uzatılabilir.
Tarafların ivedi inceleme talebinde bulunması ve bu talebin başkan tarafından uygun görülmesi halinde başvuru, tüketici hakem heyetince öncelikle gündeme alınarak sonuçlandırılır.
- Heyet tüketici lehine karar verirse karşı taraf bu karara uymak zorunda mıdır?
Karşı taraf kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Tüketici Mahkemesine itiraz etmesi (temyize gitmesi) gerekir aksi taktirde karar kesinleşir.
- Bankadan Kullandığım Krediden Kesilen Tüm Masraflar Geri İade Alınabilir mi?
HAYIR. Krediden alınan ve yasal olarak alınması zorunlu olmayan masraflar geri alınabilir. Ekspertiz ve İpotek Fek ücretleri banka tarafından üçüncü şahsa yaptırıldığı belgelendirilirse geri alınamaz. Ayrıca kanunen belirlenen sigortalar geri alınamaz. Örneğin DASK.
- Farklı Bankalardan Kullandığım Kredilerden Kesilen Masrafları Bir Dilekçede Toplayıp Başvurabilir miyim?
HAYIR. Farklı Bankalardan kullanılan kredilerden kesilen masrafları bir dilekçede toplayıp başvuramazsınız. Fakat aynı Bankanın farklı şubelerinden kullanılan kredilerden kesilen masrafları bir dilekçede toplayıp başvurabilirsiniz. Miktarınız 2017 yılı için 2.400 TL’nin altında ise İlçe Tüketici Hakem Heyetine, 2.400 TL ile 3.610 TL arasında ise İl Tüketici Hakem Heyetine, 3.610 TL üzerinde ise Tüketici Mahkemesine başvurabilirsiniz.
- Tüketici Hakem Heyetine yaptığım Başvurum Karara Bağlanmış ve Sonuç Tarafıma Ulaştı Ne Yapmalıyım?
Tüketici Hakem Heyeti kararı tarafınıza tebliğ edildikten 15 gün sonra firmaya müracaat ederek kararın uygulanmasını isteyebilirsiniz. Ayrıca doğrudan icra takibi de başlatabilirsiniz.
- Tüketici Hakem Heyetine Yaptığım Başvuru Sonucunda Şikayette Bulunduğum Firma Hakem Heyeti Kararına İtiraz Ederek Karşı Dava Açmış (Temyiz Başvurusu). Ne Yapmam Gerekiyor?
Tüketici Mahkemesinin temyiz sıfatıyla yargılamasının beklemesi gerekmektedir.
- Tüketici Hakem Heyetinde Sonuç Lehime Çıkmasına Rağmen Karşı Taraf Sorumluğunu Yerine Getirmiyor Ne Yapman Gerekiyor?
Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra karşı taraf kararı uygulamıyorsa icra müdürlüğüne başvurarak icra işlemi başlatabilirsiniz.
- Tacir Olarak Tüketici Hakem Heyetine Başvurabilir miyim?
Tüketici Hakem Heyetlerine ticari faaliyetleriniz ile ilgili konularda başvuramazsınız.
Fakat satıcı veya sağlayıcı olarak bir tüketiciye mal veya hizmet satış/sunumundan doğan uyuşmazlıklarla ilgili olarak başvurabilirsiniz. (Taraflardan biri tüketici olmak zorunda.)
Tüketici Hakem Heyeti Kararlarının İcrası Nasıl Olur?
Ayıplı bir mal veya hizmet ile karşılaşılması durumunda tüketiciler, Tüketicinin Korunması Kanunu uyarınca belirlenen şartların sağlanması durumunda Tüketici Hakem Heyetine başvururlar. Başvuru dilekçe ile gerçekleştirilir ve tüketicinin mağduriyeti başvurunun konusudur. Hakem heyeti başvuruya ilişkin bir karar verir. Kararın tüketici lehine olumlu bir karar olması durumunda bu kararın nasıl icra edileceği önem arz eder.
Tüketicinin başvurusu üzerine Tüketici Hakem Heyetinin yaptığı inceleme sonucu verdiği karar, mahkeme kararı gibi değerlendirilir ve ilam niteliğinde olduğu kabul edilir. İlam niteliğinde olmasının sonucu olarak heyet kararlarının icrası ilamlı icra takibi ile mümkündür.Tüketici yaşadığı uyuşmazlıktan doğan alacağını Tüketici Hakem Heyetinin verdiği olumlu karar üzerine ilamlı icra yoluyla tahsil edebilir.
Tüketici Hakem Heyeti Kararlarının İcrası Nedir?
Tüketici Hakem Heyeti uyuşmazlığa ilişkin bir karar verdiği zaman bu kararın sonuçlanabilmesi için başvurulan yoldan bahsetmekteyiz. Tüketici Hakem Heyetinin verdiği kararlar itiraz yoluna kapalı değildir.
Tüketicinin uyuşmazlık yaşadığı ve hakem heyetinin aleyhine karar verdiği firma olumsuz kararın kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde bu karara itiraz edebilir. İtiraz firmanın tüketici mahkemesine dava açmasıyla mümkün olur. Firmanın yaptığı bu itiraz icra takibini durdurmaz. Yani hakem heyeti kararı direkt olarak icra edilebilir.
Tüketici Hakem Heyetinin verdiği kararların icrası için verilen kararların kesinleşmiş olması zorunlu değildir. Hakem Heyetinin kararının kesinleşmesi beklenmeden ilamlı icra yoluna başvurulabilir. Bu nedenle borçlu olan firmanın Heyetin verdiği tüketici lehine olan karara olan itirazı icra takibini durdurmaz.
Hakim, tarafın talep etmesi şartıyla, tedbir mahiyetinde, Heyetin verdiği kararın icrasını durdurabilir. Bu durumda tüketicinin alacağına ulaşma süresi uzayacaktır. Bu nedenle Heyetin verdiği kararın kesinleşmeden icraya konulması mümkün olmasına karşın işlemin durmaksızın devam etmesi isteniyorsa karar kesinleştikten sonra icraya koymak alacağa daha hızlı ulaşmaya katkı sağlayacaktır.
Tüketici Hakem Heyeti Kararının Zamanaşımı
Yukarıda da açıkladığımız üzere Tüketici Hakem Heyeti Kararları ilam niteliğindedir. İcra İflas Kanunu madde 39 uyarınca ilam niteliğinde olması dolayısıyla Heyet Kararlarının icrası 10 yıllık zamanaşımına tabidir.
Tüketici Hakem Heyeti Kararlarının İcrası Nasıl Yapılır?
İlamlı icra takibi yapılırken özel yetki durumu söz konusu değildir. Alacaklı olan tüketicinin, dilediği icra dairesinden ilamlı icra takibini başlatması mümkündür. İcra takibi, icra dairesine yazılı, sözlü veya elektronik ortamda yapılan takip talebi ile başlar. İcra İflas Kanunu madde 58’de takip talebinde bulunması gereken kayıtlara yer verilmiştir.
Madde düzenlemesine göre Tüketici ve firmaya ilişkin bilgiler, heyetin verdiği kararda gösterilen tutar ve varsa faizi, ek olarak da Tüketici Hakem Heyetinin verdiği karar eklenmelidir. İcra memuru tüketicinin yaptığı talebi onaylarsa icra dairesi borçlu olan firmaya tüketicinin alacağına ilişkin bir ödeme emri gönderir. Gönderilen emirde 7 gün içinde ödenmemesi durumunda cebri icra yoluyla alacağın temin edileceği bilgisi yer alır.
Tüketici Hakem Heyeti Kararlarının icrası kesinleşmiş bir heyet kararı üzerine yapılıyorsa bu ilamlı icraya borçlu olan firmanın itiraz etme imkanı mevcut değildir. Bu nedenle icra emri borçlu olan firmaya tebliğ edildikten sonra, firma 7 gün içinde borcu ödeyemezse cebri icra yoluna başvurularak haciz işlemi gerçekleştirilir.
Alacağın tahsili için başka yöntemler de vardır. Buna göre borçlu firmanın hesabının bulunduğu bankalara haciz ihbarnamesi gönderilir ve hesaplarda bulunan paranın icra dairesi hesabına gönderilmesi talep edilir. Eğer hesaplarda para mevcut ise bu paralara bloke konulur. Şirket üzerine kayıtlı taşınmazlara, araçlara, şirketin alacaklı olduğu icra dosyalarına vs. haciz koymak mümkündür.
