EYT Nedir?

Emeklilikte yaşa takılanlar ya da kısa adıyla EYT, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanları ilgilendiren önemli bir sorun niteliği taşıyor. 1999 yılında Sosyal Sigortalar Kanununda yapılan değişiklik ile bir kişinin emekli olabilmesi için önceki dönemlerdeki gibi yalnızca sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarına uymasının yeterli olmaması, bunun yanında yaş kriterine uyma şartının da yerine getirilmesi söz konusu oldu. Örneğin; 1999’da yapılan değişiklikten önce 5 bin gün prim ödemesi şartını yerine getiren ve 18 yaşında sigortalı olan bir kadın 38, erkek ise 43 yaşında emekli olabiliyordu. Değişiklik sonrasında ise bir kişinin emekliliği, yeni yaş şartından dolayı ötelenirken ödemesi gereken prim miktarı da 750 veya 900 gün kadar daha arttı.

EYT Kimleri Kapsıyor?

EYT, sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihi öncesinde olan kişileri ilgilendiriyor.Aynı zamanda yalnızca yaş haddini bekleyen ve 18 yaşını doldurup yetişkin olduktan sonra sigortalılık süresi başlamış kişileri kapsamıyor. Emeklilikte yaşa takılanlar arasında staj ve çıraklık dönemlerinde sigorta girişi yapılmış olanlar da bulunuyor. Haliyle bu kişiler de EYT kapsamında sunulacak imkanlardan yararlanıp yararlanamayacaklarını merak ediyor. Ancak kanun tasarısına göre sigortalılıkları staj ve çıraklık döneminde başlayan kişiler EYT kapsamında yer almıyor. Ancak belli şartları taşıması koşulu ile staj ve çıraklık dönemlerinin sigorta başlangıç tarihi olarak  dava yolu ile ispatlanması mümkündür.

EYT Başvuru Şartları Nelerdir?

Genel olarak yaş nedeniyle emeklilik hakkı kazanamayan kişilerin yararlanabileceği EYT şartları şu şekilde sıralanıyor:

●         Kişinin 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta kaydının bulunması

●         işe giriş tarihinize göre kademeli gün prim ödemesinin eksiksiz olarak gerçekleştirilmesi

●         Kadınlar için 20, erkekler içinse 25 yıl olan sigortalılık süresinin tamamlanması Gerekmektedir.

EYT Başvuru Şartları Nelerdir?

Genel olarak yaş nedeniyle emeklilik hakkı kazanamayan kişilerin yararlanabileceği EYT şartları şu şekilde sıralanıyor:

● Kişinin 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta kaydının bulunması
● 5 bin gün prim ödemesinin eksiksiz olarak gerçekleştirilmesi
● Kadınlar için 20, erkekler içinse 25 yıl olan sigortalılık süresinin tamamlanması

EYT emeklilik şartları olarak nitelendirilen maddeleri tam olarak karşılayan kişiler, e-Devlet Kapısı üzerinden kendilerine tanınan haklardan faydalanmak için başvuru yapabiliyor. Gelir/aylık ödenek talep belgesinin verilmesi seçeneğine tıklanması, e-Devlet aracılığıyla yapılan başvurularda ilk adımını oluşturuyor. Ardından yönlendirme yapılan sayfada bulunan yeni başvuru sekmesi üzerinden ilerlenerek başvuru işlemi tamamlanabiliyor. Yoğunluk nedeniyle e-Devlet üzerinden gerekli işlemleri gerçekleştiremeyenler, başvurularını Sosyal Güvenlik Kurumu şubeleri vasıtasıyla da yapabiliyor. 

EYT Borçlanma Hükümleri Nelerdir?

Yeni yürürlüğe girecek olan EYT düzenlemesi, İş Kanunu’nda yer alan borçlanma hükümlerinde herhangi bir değişikliğe neden olmayacak. Uzun vadeli sigorta öncesinde yapılan askerlik ve staj, sonrasında ise doğum gibi durumlar nedeniyle borçlanma hakkı kullanılarak sigorta başlangıcı öne çekilebilecek. Yani daha açık bir ifade ile kadınlarda doğum, erkeklerde ise askerliğe ek olarak doktora öğrenimi, tıpta uzmanlık, avukatlık stajı süreleri, kısmi çalışılan aylara ait eksik günler daha önceden olduğu gibi borçlanılabilecek.  Borçlanma hükümleri, emeklilikte yaşa takılanlar kapsamındaki kişiler tarafından da kullanılabilecek. Düzenleme sonrasında EYT kapsamında emekli olmak isteyen; ancak belirli miktarda prim gününe ihtiyaç duyanlar doğum ve askerlik borçlanması yapabilecek. Böylece eksik prim gün sayılarını tamamlayarak kendilerine tanınan emeklilik hakkından yararlanabilecekler. Bu koşul dışında farklı sigortalılık statüsünde ödenen primler de birleştirilebilecek. Dolayısıyla toplam hizmet süresi üzerinden emekli olunabilecek.